Όλοι λίγο πολύ έχουμε βρεθεί μπροστά σε έναν άνθρωπο που μετράει μέρες, ώρες, δευτερόλεπτα ζωής και βλέπουμε να αντιδρά με τρόπο που τρομάζει. Είναι από τις μεγαλύτερες απορίες το τι κάνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος τη στιγμή που τελειώνει η ζωή.
Η νευροεπιστήμη είναι μια από τις πιο παρθένες επιστήμες, καθώς ο εγκέφαλος είναι εξίσου ανεξερεύνητος με το διάστημα. Κι ίσως για το δεύτερο να ξέρουμε περισσότερα.
Στο παρελθόν οι νευροεπιστήμονες έχουν καταγράψει τη δραστηριότητα ενός ανθρώπινου εγκεφάλου τη στιγμή που επέρχεται ο θάνατος και ανακάλυψαν ρυθμικά εγκεφαλικά κύματα λίγο πριν, στη διάρκεια και αφού η ψυχή αφήνει το σώμα. Αυτά τα μοτίβα είναι παρόμοια με αυτά που έχουν καταγραφεί στην ενύπνια κατάσταση του εγκεφάλου, στην διάρκεια ανάσυρσης μνήμεων και στον διαλογισμό.
Μια νέα έρευνα όμως, που δημοσιεύεται στο Frontiers, προσφέρει νέα δεδομένα ως προς τη δράση του εγκεφάλου την ώρα του θανάτου και φέρνει στο προσκήνιο μια εξήγηση για τις αναμνήσεις που περνάνε όλες μπροστά από τα μάτια μας στις επιθανάτιες εμπειρίες.
«Πέρασε όλη η ζωή μπροστά από τα μάτια μου». Αυτό λένε όσοι έχουν βρεθεί κοντά στο θάνατο, αυτή την αίσθηση έχουν όσοι βλέπουν ανθρώπους τους να πεθαίνουν. Σαν μια λάμψη που παρατηρείς καθώς έχεις αφήσει το σώμα σου και όλες οι αξιομνημόνευτες στιγμές της ζωής σου βρίσκονται στο μπροστά μέρος της μνήμης.
Ο εγκέφαλος δε σταματά να λειτουργεί για μερικά δευτερόλεπτα μετά τον θάνατο
Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως ανάσυρση της μνήμης της ζωής και είναι κάτι πολύ κοντινό στις λεγόμενες near-death εμπειρίες, αυτές δηλαδή που ο θάνατος είναι κοντά, αλλά ο άνθρωπος τον αποφεύγει τελευταία στιγμή.
Αυτό που καταδεικνύει περισσότερο η μελέτη, είναι πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος μένει ενεργός και λειτουργικός ακόμα και μετά από το τέλος της ζωής και φαίνεται να είναι προγραμματισμένος για να οργανώσει όλη τη διαδικασία μετάβασης από την ύπαρξη στην ανυπαρξία. Σαν να έχει μπει χρονοδιακόπτης φωτός.
Ο δρ. Πολ Βισέντε από το Πανεπιστήμιο Tartu στην Εσθονία και οι συνάδελφοι του, εξέτασαν έναν 87χρονο που πάσχει από επιληπτικές κρίσεις και χρησιμοποίησαν συνεχή εγκεφαλογραφήματα για να ανιχνεύσουν τις κρίσεις και να θεραπεύσουν τον ασθενεή. Στη διάρκεια της καταγραφής, ο ασθενής είχε ένα καρδιακό επεισόδιο και πέθανε.
Μπορεί να μην κατάφεραν να τον κρατήσουν στη ζωή, αλλά μπόρεσαν να καταγράψουν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του μετρώντας 900 δευτερόλεπτα δραστηριότητας γύρω από τη στιγμή του θανάτου, από τα οποία θα αναλυθούν τα 30 δευτερόλεπτα πριν και μετά το τέλος της καρδιακής λειτουργίας, εξηγεί ο δρ. Αζμάλ Ζεμάρ, ένας νευροχειρουργός στο Πανεπιστήμιο του Λούιβιλ στις ΗΠΑ.
«Λίγο πριν και μετά το τέλος της καρδιάς, είδαμε αλλαγές σε ένα συγκεκριμένο τμήμα νευρικών ταλαντώσεων και πιο συγκεκριμένα στις γάμμα, αλλά και στις δέλτα, τις θήτα, τις άλφα και τις βήτα».
Ο ετοιμοθάνατος βλέπει τις πιο ωραίες στιγμές της ζωής του να περνούν μπροστά του
Αυτές οι ταλαντώσεις, ή κύματα, όπως είναι πιο γνωστά, είναι μοτίβα ρυθμικής εγκεφαλικής δραστηριότητας που συναντώνται σε ζωντανούς εγκεφάλους. Οι διάφοροι τύποι ταλαντώσεων, όπως οι γάμμα, σχετίζονται με γνωστικές λειτουργίες υψηλού επιπέδου, όπως η συγκέντρωση, το όνειρο, ο διαλογισμός, η ανάκτηση της μνήμης, η επεξεργασία πληροφοριών και η αντίληψη της συνείδησης.
«Με την παραγωγή ταλαντώσεων που εμπλέκονται στην ανάκτηση της μνήμης, ο εγκέφαλος φαίνεται να προσπαθεί μια τελευταία ανάσυρση σημαντικών γεγονότων της ζωής του μελλοθάνατου ή νεκρού, παρόμοιες με αυτές που βλέπει κανείς σε κάποιον που παρολίγον να πεθάνει. Αυτά τα ευρήματα προκαλούν την αντίληψη που έχουμε για το πότε τελειώνει η ζωή και γεννά ακόλουθα ερωτήματα, όπως αυτά που σχετίζονται με τη στιγμή της δωρεάς οργάνων».
Για τους επιστήμονες, αυτά τα ευρήματα είναι πηγή ελπίδας. Οι ταλαντώσεις γάμμα έχουν εντοπιστεί σε πειράματα, σε ποντίκια που έχουν τοποθετηθεί σε ελεγχόμενα περιβάλλοντα. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό κατά τη διάρκεια του θανάτου, ο εγκέφαλος να οργανώνει και να εκτελεί μια βιολογική απόκριση που συναντά κανείς σε όλα τα είδη.
Φυσικά, δεν πρέπει να αμεληθεί ότι το δείγμα είναι ένας νεκρός και δη κάποιος που είχε επιληπτικές κρίσεις, ήταν σοβαρά τραυματισμένος και με πρήξιμο. Όλα αυτά μπερδεύουν την ερμηνεία των δεδομένων. Όπως όμως τονίζει ο Zemmar, θα υπάρξει έρευνα και σε άλλες περιπτώσεις ετοιμοθάνατων.
«Ως νευροχειρουργός, αντιμετωπίζω συχνά την απώλεια. Είναι απερίγραπτα δύσκολο να πεις τα νέα του θανάτου στα μέλη της οικογένειας. Κάτι μπορούμε όμως να μάθουμε από την έρευνα. Μπορεί οι αγαπημένοι μας να έχουν κλειστά μάτια και να ετοιμάζονται να μας αφήσουν, το μυαλό τους όμως παίζει σε επανάληψη τις ωραιότερες στιγμές που έζησαν στη ζωή τους».
loading...
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.