Ένας σωματοφύλακας πίσω του κρατούσε μια ομπρέλα, έτσι που ο Ρώσος πρόεδρος δεν βράχηκε σχεδόν καθόλου. Δίπλα του, ο Emmanuel Macron και η πρόεδρος της Κροατίας, Kolinda Grabar-Kitarović, έγιναν μούσκεμα ως το κόκκαλο. Ήταν μια παράδοξη σκηνή για απονομή τελικού Παγκοσμίου Κυπέλλου, στην καρδιά του καλοκαιριού.
Το ίδιο βράδυ στην Αθήνα είχε ζέστη και σχεδόν άπνοια. Και η εμφάνιση του Ρώσου προέδρου στους τηλεοπτικούς δέκτες, ήταν ένα αβίαστο déjà vu στο αργόσυρτο βράδυ Κυριακής προς την κορύφωση του ελληνικού καλοκαιριού. Λίγα 24ωρα νωρίτερα, η ελληνική κυβέρνηση είχε αποφασίσει την απέλαση δύο Ρώσων διπλωματών από την Αθήνα και την απαγόρευση εισόδου άλλων δύο στη χώρα, με την κατηγορία της ανάμειξης στην εσωτερική πολιτική και τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ για το Μακεδονικό. Η Μόσχα έκανε γνωστό ότι θα απαντήσει με τον ίδιο τρόπο. Στα μέσα Ιουλίου, οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις δοκιμάζονται από έναν πρωτοφανή χειμώνα.
Δύο χρόνια πριν, τον Μάιο του 2016, ο Putin είχε επισκεφθεί την Αθήνα και το Άγιον Όρος. Από τότε, και μέχρι την απέλαση των Ρώσων διπλωματών, υπήρξαν μια σειρά από επεισόδια, γνωστά, αν και φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους, που σε δεύτερη ανάγνωση θα μπορούσαν να καταδείξουν ως όψιμη τη σημερινή αποκάλυψη της κυβέρνησης για το «παιχνίδι των πρακτόρων» στη Βόρεια Ελλάδα και τον Άθω. Εντάσσονται όλα σε αυτό που οι αναλυτές, κάπως ευγενικά, αποκαλούν ως τον σκληρό ανταγωνισμό Δύσης-Ρωσίας σε ελληνικό έδαφος.
Η «μάχη του θρόνου» στο Άγιον Όρος
Στις 2:40 το μεσημέρι της 28ης Μαΐου 2016, ημέρα Σάββατο, οι καμπάνες στις Καρυές του Αγίου Όρους άρχισαν να χτυπούν χαρμόσυνα και μια πομπή επτά μαύρων τζιπ έφθασε έξω από το Πρωτάτο. Από το προτελευταίο στη σειρά όχημα, αποβιβάστηκε ο Βλαντιμίρ Putin. Η επίσκεψη του Ρώσου προέδρου ήταν ιστορική, δεδομένου του ειδικούς βάρους που έχει το Άγιον Όρος για τη δημόσια εικόνα του Putin και την ορθόδοξη χριστιανική πίστη. Κατά τους τύπους, η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε με αφορμή την επέτειο των 1.000 ετών ρωσικής παρουσίας στην αθωνική πολιτεία.
Παρ’ όλα αυτά, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν βρέθηκε εκείνη τη μέρα στις Καρυές, κίνηση ώστε να υποβιβαστεί η επίσκεψη του Βλαδίμηρου σε «απλό προσκύνημα». Ο Πατριάρχης Μόσχας, Κύριλλος, αντίθετα, που είχε συνοδεύσει τον Πούτιν στον Άθω, επιθυμούσε να προσδώσει στη χιλιετή επέτειο χαρακτηριστικά λαμπρής γιορτής, με εθνικές προεκτάσεις. Η αγιορείτικη πλευρά δεν ήθελε να ακούσει κουβέντα για «ρωσικό Άγιον Όρος». Το προηγούμενο διάστημα, μάλιστα, είχε επιβληθεί πλαφόν στον αριθμό των αδειών εγκαταβίωσης Ρώσων μοναχών στο Όρος. Ο Ιβάν Σαββίδης ήταν παρών στην επίσκεψή Putin στις Καρυές, ωστόσο δεν κατάφερε να μπει στον ναό του Πρωτάτου μαζί με τους υπόλοιπους επισήμους. Δεν συνέβη το ίδιο με περιθωριακούς δημοσιογράφους και μικρο-παράγοντες στον Βορρά, οι οποίοι διαφημίζουν με κάθε ευκαιρία την πίστη τους στη Μόσχα.
Ρωσικό μοναστήρι με Ρώσο ηγούμενο
Η συνάντηση στις Καρυές ολοκληρώθηκε νωρίς το μεσημέρι και οι σωματοφύλακες περικύκλωσαν το μαύρο τζιπ του Putin, που κατευθύνθηκε προς τη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, το λεγόμενο «ρωσικό μοναστήρι». Οι περίπου 100 μοναχοί που ζουν σε αυτό είναι φυσικά ρωσόφωνοι, όμως τουλάχιστον οι μισοί είναι Ουκρανοί.
Τρεις μήνες αργότερα, το μοναστήρι βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο όσων παρακολουθούν από κοντά τη λεγόμενη ρωσική επιρροή στον Άθω – η Μονή Βατοπεδίου επίσης διατηρεί άριστες σχέσεις με το ρωσικό κατεστημένο. Τον Αύγουστο του 2016 απεβίωσε ο ηγούμενος του ρωσικού μοναστηριού, Ιερεμίας, σε ηλικία 103 ετών. Ήταν ο άνθρωπος της Μόσχας στον Άθω και η διαδικασία για τη διαδοχή του έγινε υπό συνθήκες βυζαντινής αγιορείτικης μυστικότητας. Ωστόσο, αναβίωσε τη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση και τα νωπά ακόμη τότε γεγονότα στην πλατεία Μεϊντάν του Κιέβου. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, η «άγια κάλπη» ανέδειξε ηγούμενο τον Ρώσο μοναχό Ευλόγιο (Μιχαήλ Ιβάνοβ). Το παρασκήνιο και οι ζυμώσεις ήταν, κατά πώς λέγεται, φοβερές, όμως μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ. Το ενδιαφέρον της Μόσχας ήταν μεγάλο. Το ρωσικό μοναστήρι παρέμεινε σε ρωσικά χέρια.
Ρωσικό μοναστήρι με Ρώσο ηγούμενο
Η συνάντηση στις Καρυές ολοκληρώθηκε νωρίς το μεσημέρι και οι σωματοφύλακες περικύκλωσαν το μαύρο τζιπ του Putin, που κατευθύνθηκε προς τη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, το λεγόμενο «ρωσικό μοναστήρι». Οι περίπου 100 μοναχοί που ζουν σε αυτό είναι φυσικά ρωσόφωνοι, όμως τουλάχιστον οι μισοί είναι Ουκρανοί.
Τρεις μήνες αργότερα, το μοναστήρι βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο όσων παρακολουθούν από κοντά τη λεγόμενη ρωσική επιρροή στον Άθω – η Μονή Βατοπεδίου επίσης διατηρεί άριστες σχέσεις με το ρωσικό κατεστημένο. Τον Αύγουστο του 2016 απεβίωσε ο ηγούμενος του ρωσικού μοναστηριού, Ιερεμίας, σε ηλικία 103 ετών. Ήταν ο άνθρωπος της Μόσχας στον Άθω και η διαδικασία για τη διαδοχή του έγινε υπό συνθήκες βυζαντινής αγιορείτικης μυστικότητας. Ωστόσο, αναβίωσε τη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση και τα νωπά ακόμη τότε γεγονότα στην πλατεία Μεϊντάν του Κιέβου. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, η «άγια κάλπη» ανέδειξε ηγούμενο τον Ρώσο μοναχό Ευλόγιο (Μιχαήλ Ιβάνοβ). Το παρασκήνιο και οι ζυμώσεις ήταν, κατά πώς λέγεται, φοβερές, όμως μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ. Το ενδιαφέρον της Μόσχας ήταν μεγάλο. Το ρωσικό μοναστήρι παρέμεινε σε ρωσικά χέρια.
 |
| Στην κοινοπραξία που αγόρασε το 67% του λιμανιού της Θεσσαλονίκης συμμετέχει ο Ιβάν Σαββίδης / Φωτό: Αλέξανδρος Αβραμίδης |
Τον Δεκέμβριο του 2017, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Geoffrey Pyatt, με προηγούμενη θητεία στην Ουκρανία την περίοδο των συγκρούσεων στο Κίεβο, ανέβηκε στο βήμα του συνεδρίου του Ελληνο-αμερικανικού Επιμελητηρίου στην Αθήνα. Αναφέρθηκε στις αργές διαδικασίες για την αποκρατικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και μάλιστα προχώρησε ένα βήμα παρακάτω: «Είναι ασαφές ποιοι είναι οι πραγματικοί ιδιώτες επενδυτές και από πού προέρχονται τα χρήματά τους», είπε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρέσβης – σημειωτέον, τον περασμένο Απρίλιο επισκέφθηκε τη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος.
Στην κοινοπραξία που τελικά αγόρασε το 67% των μετοχών του ΟΛΘ, συμμετέχουν η γερμανική εταιρεία «Deutsche Invest Equity Partners GmbH» (47%), η γαλλική «Terminal Link SAS» (33%) και η «Belterra Investments Ltd» (20%), συμφερόντων Ιβάν Σαββίδη. Οι αιχμές του πρέσβη των ΗΠΑ είχαν στόχο τον τελευταίο. Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο VICE τον περασμένο Μάρτιο, ο Geoffrey Pyatt ρωτήθηκε για τον Ιβάν Σαββίδη και την επένδυση στο λιμάνι και είχε απαντήσει ως εξής: «Θα δούμε. Όλη η Ελλάδα θα δει αν θα τηρηθούν οι όροι της συμφωνίας και αν θα γίνει σωστή διαχείριση του λιμανιού. Προσωπικά, το εύχομαι (...) Οι θέσεις μας γύρω από τη διαφάνεια αυτής της συναλλαγής δεν έχουν αλλάξει. Όμως, πρόκειται για ένα τετελεσμένο γεγονός. Δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω τον χρόνο. Μένει να δούμε πώς θα γίνει η διαχείρισή του».
ΠΓΔΜ: Απόρρητα έγγραφα για το «ρωσικό παιχνίδι»
Το καλοκαίρι του 2017, το OCCRP, δημοσιογραφική ερευνητική ομάδα για το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά στην Ανατολική Ευρώπη, εξασφάλισε διαβαθμισμένα έγγραφα των μυστικών υπηρεσιών της ΠΓΔΜ, σύμφωνα με τα οποία Ρώσοι κατάσκοποι και διπλωμάτες προσπαθούσαν την τελευταία δεκαετία να παρεμποδίσουν την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Αυτό φέρεται να συνέβαινε με την ένθερμη υποστήριξη προς τον πρώην εθνικιστή ηγέτη στα Σκόπια, Nikola Gruevski, και τη δημιουργία κλίματος πόλωσης. Οι Ρώσοι προσπαθούσαν να διατηρήσουν την επιρροή τους στην ΠΓΔΜ, καθώς έβλεπαν ότι όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, πλην της Σερβίας, εντάσσονταν στο δυτικό άρμα. Στα Σκόπια η κυβερνητική κρίση διήρκεσε σχεδόν ενάμιση χρόνο, έπειτα από επανειλημμένες άκαρπες εκλογικές αναμετρήσεις. Μέρος των αντιδράσεων ήταν και η λεγόμενη «Πολύχρωμα Επανάσταση». Πολίτες διαμαρτύρονταν για τον αυταρχισμό της διακυβέρνησης Gruevski και υποθέσεις διαφθοράς, με κορυφαία το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών. Η πολύμηνη πολιτική κρίση στα Σκόπια τερματίστηκε την άνοιξη του 2017 με την παρέμβαση του αμερικάνικου παράγοντα και τον σχηματισμό κυβέρνησης υπό τον Zoran Zaev.
Μάρτιος 2018: Η Ελλάδα δεν απελαύνει Ρώσους διπλωμάτες
Τον περασμένο Μάρτιο, με αφορμή την υπόθεση του Sergei Skripal, Ρώσου διπλού πράκτορα που δηλητηριάστηκε μαζί με την κόρη του στο Λονδίνο, δυτικές πρωτεύουσες προχώρησαν σε μαζικές απελάσεις Ρώσων διπλωματών, ως αντίποινα, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι βρίσκεται πίσω από τη διπλή δολοφονία. Με τον ίδιο τρόπο απάντησε η Μόσχα. Από την Ουάσινγκτον αναχώρησαν βιαστικά 170 διπλωμάτες, ακόλουθοι και μέλη των οικογενειών τους. Το Λονδίνο, το Βερολίνο, το Παρίσι και η Μαδρίτη επίσης απέλασαν δεκάδες Ρώσους διπλωμάτες, το ίδιο και πολλές ακόμη δυτικές ή φιλο-δυτικές χώρες, η μία μετά την άλλη. Η Ελλάδα και ορισμένες ακόμη δεν έπραξαν το ίδιο τότε. Η γερμανική Frankfurter Allgemeine Zeitung έγραψε σε ανάλυση για το ίδιο θέμα: «Οι Έλληνες δεν είναι μεν Σλάβοι, αλλά πάντως είναι ορθόδοξοι χριστιανοί κι ως εκ τούτου η θρησκευτική διδασκαλία μπορεί να γίνει αντικείμενο μεθοδεύσεων για τις σχέσεις ανάμεσα σε Μόσχα, Αθήνα και Λευκωσία. Ο κυβερνών, από τις αρχές του 2015, συνασπισμός στην Ελλάδα έχει ακολουθήσει στις σχέσεις του με τη Ρωσία διφορούμενη πολιτική».
Ρωσία και ΗΠΑ διεκδικούν τον Mr Bitcoin
 |
| Ο Alexander Vinnik ή Mr Bitcoin/ ΦωτόΑλέξανδρος Αβραμίδης |
Ο Vinnik αρνήθηκε την έκδοσή του στις ΗΠΑ, όμως τον περασμένο Δεκέμβριο ο Άρειος Πάγος έδωσε το πράσινο φως. Τη εξέταση του αιτήματος σε πρώτο βαθμό στο δικαστήριο της Θεσσαλονίκης, είχε παρακολουθήσει όλες τις μέρες ο Ρώσος πρόξενος στην πόλη, Alexandr Serbakov. Στο μεταξύ, στο παιχνίδι της έκδοσης μπήκαν η Ρωσία και η Γαλλία, επίσης ζητώντας η καθεμιά τον Vinnik για αδικήματα που συνδέονται με το σκοτεινό διαδίκτυο. Ο Ρώσος έχει ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα, το οποίο απορρίφθηκε. Την περασμένη Παρασκευή, οι ελληνικές Αρχές γνωμοδότησαν σε πρώτο βαθμό θετικά ως προς το γαλλικό αίτημα – το ρωσικό εκκρεμεί.
Ο Vinnik εμφανίστηκε στο δικαστήριο φορώντας ένα κόκκινο tshirt με το logo του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου "Russia 2018". Λίγα 24ωρα νωρίτερα, είχε αποκαλυφθεί η υπόθεση απέλασης των Ρώσων διπλωματών από την Αθήνα. Το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών συνέδεσε τις δύο υποθέσεις. «Οι ελληνικές Αρχές συνεχίζουν να επιδεινώνουν την κατάσταση στις διμερείς σχέσεις, υπό πιέσεις από το εξωτερικό» ανέφερε σε επίσημη ανακοίνωση. Το ρωσικό ΥΠΕΞ σημείωσε ότι θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στο αίτημα που είχε καταθέσει η ρωσική γενική εισαγγελέας για την έκδοση του Mr. Bitcoin στην πατρίδα του και πρόσθεσε ότι «η ρωσική πλευρά δεν μπορεί να αγνοήσει τέτοιες ενέργειες».
 |
| Από το συλλαλητήριο για το Μακεδονικό στην Πέλλα/ Αλέξανδρος Αβραμίδης |
Στις αρχές του έτους πραγματοποιήθηκαν μεγάλα συλλαλητήρια σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα εναντίον της επικείμενης τότε συμφωνίας για το Μακεδονικό, που τελικά υπογράφηκε τον περασμένο μήνα στις Πρέσπες και είναι το πρώτο βήμα για την αναγνώριση της γειτονικής χώρας με το όνομα «Βόρεια Μακεδονία». Η κυβέρνηση σήμερα διαρρέει ότι Ρώσοι χρηματοδότησαν συλλόγους και πρόσωπα, τα οποία πρωτοστάτησαν στα συλλαλητήρια. Θα μπορούσε να ισχύει κάτι τέτοιο;
Προφανώς. Από την άλλη, ωστόσο, δεν είναι πειστικό ότι οι χιλιάδες άνθρωποι που κατέβηκαν στον δρόμο για το Μακεδονικό ήταν υποκινούμενοι από τη Μόσχα. Ή, τουλάχιστον, μόνο αυτό. Πριν την απέλαση των Ρώσων διπλωματών, η κυβέρνηση με διαρροές και δηλώσεις μελών της μιλούσε για «σχέδιο αποσταθεροποίησης» εναντίον της, φωτογραφίζοντας χωρίς να κατονομάζει τους Μαρινάκη και Σαββίδη.
Ο τελευταίος, όλο το προηγούμενο διάστημα φέρεται να είχε άριστες σχέσεις με την κυβέρνηση, που όμως, άγνωστο γιατί, διαταράχθηκαν τους τελευταίους μήνες. Δεν είναι σίγουρο ότι ο λόγος ήταν μόνο το Μακεδονικό.
 |
| Ρωσική εκκλησία στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης/ Αλέξανδρος Αβραμίδης |
Οι Ρώσοι της Αλεξανδρούπολης
Το Σάββατο, οι Financial Times δημοσίευσαν ρεπορτάζ, σύμφωνα με το οποίο ένα από τα περιστατικά παρέμβασης Ρώσων διπλωματών που οδήγησε στην απέλασή τους, εκτυλίχθηκε στην Αλεξανδρούπολη. Οι δύο διπλωμάτες, σημειώνουν οι FT, κατηγορήθηκαν για συνεργασία με επιχειρηματίες, προκειμένου να δωροδοκήσουν τοπικούς κρατικούς αξιωματούχους, ορθόδοξους μητροπολίτες, μέλη πολιτιστικών ενώσεων και ακροδεξιών οργανώσεων στη βόρεια Ελλάδα προκειμένου να αντιταχθούν στη συμφωνία των Πρεσπών για το Μακεδονικό. Πάντα σύμφωνα με την ίδια πηγή, μία από τις απόπειρες δωροδοκίας απέτυχε όταν Έλληνας στρατιωτικός ανέφερε το περιστατικό στον διοικητή του. Και η δράση, όμως, Ρώσων στην Αλεξανδρούπολη δεν είναι καινούρια. Στην ακριτική πόλη υπάρχει μια «δραστήρια» ομάδα ρωσόφωνων, γύρω από το τοπικό επίτιμο ρωσικό προξενείο και τη σλαβικής αρχιτεκτονικής εκκλησία. Ρώσοι πεζοναύτες είχαν παρελάσει στην Αλεξανδρούπολη το 2011, στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Υπάρχει και κάτι ακόμη. Οι τελευταίες απελάσεις Ρώσων διπλωματών δεν ήταν οι μοναδικές. Τον Αύγουστο του 2016, σύμφωνα με το InsideStory, η Αθήνα είχε απελάσει τον Α΄ Γραμματέα της Ρωσικής πρεσβείας, χωρίς επισήμως να δοθεί κάποια εξήγηση. Λίγες μέρες αργότερα, η Μόσχα ζήτησε από Έλληνα διπλωμάτη, που επρόκειτο να εργαστεί στο γραφείο Τύπου στη ρωσική πρωτεύουσα, να εγκαταλείψει τη χώρα.
loading...
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.