Σε μια πρωτοφανή αποκάλυψη, ότι Αθήνα και Τίρανα συμφώνησαν και υπέβαλλαν non paper με τα θέματα που θεωρούν ότι υπάρχουν στις διμερείς σχέσεις τους τόσο στον Επίτροπο Χάαν αλλά και στην ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική Φ. Μονγκερίνι, όπου φυσικά περιλαμβάνεται και το θέμα των Τσάμηδων, έκανε ο αλβανός υπουργός εξωτερικών Ντμiτρι Μπουσάτι σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Report TV.
Ο αλβανός ΥΠΕΞ επιβεβαίωσε τις ανησυχίες που έχουν εκφρασθεί (και από το Liberal) ότι η πρόταση για σύσταση «μηχανισμού αντιμετώπισης των διμερών προβλητών» άνοιγε την κερκόπορτα για να επισημοποιηθεί στην ελληνοαλβανική ατζέντα, Τσάμικο ζήτημα. Και εφόσον τελικά δεν διαψευσθεί επισήμως και με στοιχεία αυτή η αποκάλυψη του κ. Μπουσάτι, τότε είναι το ελληνικό ΥΠΕΞ που ευθύνεται για το περιεχόμενο των δηλώσεων Χάαν και για την «ευρωπαϊκοποίηση» του ζητήματος των Τσάμηδων.
Τίθεται επίσης ένα μείζον ζήτημα, καθώς η Αθήνα με την τακτική που επέλεξε να ακολουθήσει δίνει την ευκαιρία στον κάθε κύριο Χάαν να αναδεικνύεται σε ένα είδος «μεσολαβητή» στα Ελληνοαλβανικά, ακυρώνοντας έτσι τους όρους ισχύος με τους οποίους μπορεί η Αθήνα να διαπραγματευτεί και να απαιτήσει λύσεις από τα Τίρανα στα υπαρκτά προβλήματα των διμερών σχέσεων.
Συγκεκριμένα ο κ. Μπουσάτι επανέλαβε ότι οι δυο πλευρές έχουν καταθέσει τα non paper στους ευρωπαίους αξιωματούχους και ότι για την Αλβανία υπάρχουν ανοικτά θέματα που τοποθετούνται σε τρεις κατηγορίες :
-σε αυτά που προέρχονται από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
-αυτά που έχουν πρακτική σημασία και για τις δυο χώρες
και αυτά που πρέπει να επιλυθούν προς όφελος του κοινού μέλλοντος.
Ο κ. Μπουσάτι, όπως αναφέρει η Ημερησία, υποστήριξε ότι και στα δυο non paper υπάρχει αναφορά στα τρία θέματα που αναφέρθηκε ο Επίτροπος Χάαν (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, μειονότητα και Τσάμικο) καθώς όπως είπε υπάρχουν κοινά θέματα ακόμη κι αν οι απόψεις των δυο πλευρών διίστανται.
Επέκρινε μάλιστα την Ελλάδα για τις «συναισθηματικές αντιδράσεις» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «είναι εύκολο να πάρει κανείς ένα μεγάφωνο στα χέρια του και να ασκεί πιέσεις σε βάρος κάποιου άλλου, αλλά είναι όμως πολύ πιο δύσκολο να καθίσει και να συζητήσει λύσεις γι΄ αυτά τα θέματα».
Ο αλβανός υπουργός εξωτερικών διαλύοντας τις ψευδαισθήσεις όσων πίστευαν ότι πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο η έγερση «Τσάμικου» δήλωσε ότι η κυβέρνηση Ράμα είναι η πρώτη από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος που έχει συμπεριλάβει επισήμως στο πρόγραμμα της την επίλυση του Τσάμικου, ότι υπάρχει ψήφισμα της Αλβανικής Βουλής για το Τσάμικο και επίσης ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει ενισχυθεί αριθμητικά και πολιτικά με το κόμμα PDIU των Τσάμηδων.
Με αυτά τα δεδομένα είπε ο κ. Μπουσάτι είναι πλέον επιβεβλημένο για την αλβανική διπλωματία να αναζητήσει τρόπους προβολής και επίλυσης του Τσάμικου στο τραπέζι των συνομιλιών με την ελληνική πλευρά.. Επεσήμανε μάλιστα ότι το ζήτημα των Τσάμηδων είναι θέμα «ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών και όχι θέμα εκδίκησης της Ελλάδας,γι αυτό απαιτείται πολιτική αντιμετώπιση σε όλες τις διαστάσεις : διπλωματική ,οικονομική και νομική.
Και ο κ. Μπουσάτι επιμένει ότι το θέμα των Τσάμηδων δεν μπορεί πια να αφαιρεθεί από την ατζέντα των Βρυξελλών, καθώς επιβεβαιώθηκε από την απάντηση που έδωσε η Κομισιόν μετά τις διαμαρτυρίες της Αθήνας για τις δηλώσεις του Επιτρόπου Χάαν.
